Om het effect van Windpark Fryslân en het nieuw aangelegde natuureiland op de ecologie te monitoren, is het Friese adviesbureau Altenburg & Wymenga ingeschakeld. Samen met Bureau Waardenburg verzorgen ze de komende vijf jaar de ecologische monitoring van Windpark Fryslân. Ecoloog Eddy Wymenga van Altenburg & Wymenga is nauw betrokken bij dit project. ‘Dit project levert waardevolle informatie op die in de toekomst ook door andere duurzame energieprojecten gebruikt kan worden.’
‘Vogels kunnen bij het natuureiland van Windpark Fryslan rusten of foerageren’, legt ecoloog Eddy Wymenga uit. ‘Voor vissen en schelpdieren is er een kunstmatig rif aangelegd achter het eiland. De komende vijf jaar monitoren wij hoe het gebied zich ontwikkelt. We bekijken waar de vogels zitten en van welke onderdelen ze gebruik maken. Ontwikkelen de waterplanten zich? Lukt het mosselen om zich er te vestigen? Is er voldoende voedsel voor de vogels? Dat zijn vragen waar wij ons mee bezig houden.’
‘We monitoren de effecten van het windpark maar bekijken die ook in de bredere context van het IJsselmeergebied’, vertelt Eddy. ‘Het gaat dus om een compleet plaatje. Watervogels gebruiken het IJsselmeer als foerageer- en rustgebied maar er zijn ook trekvogels. We onderzoeken welke volgelsoorten er voorkomen en waar ze zich begeven in het windpark. Met behulp van de radarkennis van bureau Waardenburg brengen we de vliegroutes in beeld en aanvullend kijken we of bijvoorbeeld vogels uitwijken voor het windpark, gaat Eddy verder. ‘ Om inzicht te krijgen in de vogels die leven in dit gebied en het effect van het windpark op de natuur, is het onderzoek van groot belang.’
‘Dat er een windpark wordt gebouwd in het IJsselmeer is uniek. Als ik straks in de buurt van het IJsselmeer kom, kijk ik toch met andere ogen naar de omgeving en de vogels. Ecoloog ben je immers 24/7.’
Eddy: ‘Met radars, vliegtuigtellingen en visuele waarnemingen houden we het gebied vijf jaar lang in de gaten.’ Speciaal voor deze opdracht zijn de krachten van Altenburg & Wymenga en Bureau Waardenburg gebundeld. ‘Het is een omvangrijke klus en dan heb je de juiste expertise en voldoende capaciteit nodig’, legt Eddy uit. ‘Wij zijn blij dat Windpark Fryslân de ecologische monitoring zo grondig oppakt. Het is een fors pakket aan monitoringsmaatregelen en geeft ons de kans om te zien wat de effecten zijn van een windpark op de natuur.’
Eddy: ‘Afhankelijk van wat er uit de onderzoeken komt, is het mogelijk om beslissingen of maatregelen te nemen en bij te sturen. Daarnaast is het belangrijk dat we kijken naar de toekomst. We staan aan het begin van de energietransitie: de komende jaren kunnen we waarschijnlijk veel meer van dit soort projecten verwachten. Dit project levert waardevolle informatie op die in de toekomst ook door andere duurzame energieprojecten gebruikt kan worden.’
Tijdens de ontwikkeling van het project zijn veel verschillende onderzoeken gedaan door het windpark naar het effect van de windturbines op de vogels, vleermuizen en vissen in het gebied. Dit resulteerde onder andere in de aanleg van een werk- en natuureiland bij Kornwerderzand. Het werkeiland kon worden gebruikt voor opslag van materialen. Vanaf het moment dat de eerste windturbine draait, heeft het totale eiland alleen een natuurfunctie en mag het niet meer als werkeiland gebruikt worden. Het natuureiland wordt een aantrekkelijk foerageer- en rustgebied voor vogels met ernaast een kunstmatig rif voor vissen.